Imię Roland ma korzenie germańskie i powstało z połączenia członów „hrod” – sława oraz „land” – ziemia, kraj. W dosłownym znaczeniu oznacza „sławny w kraju”, „ten, którego imię rozbrzmiewa w ojczyźnie”. Forma podstawowa to Roland, a warianty spotykane w językach europejskich to Orlando (wł.), Rolando (hiszp., port.), Rolland (fr.), Roeland (niderl.). W języku polskim imię Roland wymawia się [ˈrɔlant]. Zdrobnienia to Rolek, Roluś, Rolo. Odmiana przez przypadki: M. Roland, D. Rolanda, C. Rolandowi, B. Rolanda, N. Rolandem, Ms. Rolandzie, W. Rolandzie. Historia imienia jest nierozerwalnie związana z epoką rycerską i legendami średniowiecznymi. Najsłynniejszym bohaterem o tym imieniu jest Roland, palatyn Karola Wielkiego, którego historia stała się kanwą najsłynniejszego francuskiego eposu rycerskiego „Pieśń o Rolandzie”. Bohater ten symbolizował wzór rycerza – odważnego, wiernego i gotowego oddać życie za ojczyznę. Kult Rolanda przeniknął do całej Europy, w tym Polski, gdzie w średniowieczu stawiano kolumny roladowe symbolizujące prawa miejskie (np. w Gdańsku). Imieniny Rolanda przypadają 18 września, 15 maja lub 19 czerwca w zależności od lokalnych kalendarzy. Popularność imienia Roland w Polsce jest ograniczona, ale w Niemczech, Francji, Włoszech i Hiszpanii cieszy się większym uznaniem. Znane osoby to Roland Barthes – francuski filozof i teoretyk literatury, Roland Garros – francuski pilot, którego nazwisko nosi słynny turniej tenisowy, Roland Koch – polityk niemiecki, Roland Emmerich – niemiecki reżyser filmowy. Symbolicznie imię Roland oznacza osobę odważną, wierną wartościom, gotową bronić ideałów. Brzmi doskonale w połączeniu z polskimi nazwiskami np. Roland Majewski, Roland Kwiatkowski, a popularne połączenia z drugim imieniem to Roland Piotr, Roland Andrzej. Ciekawostką jest, że w średniowieczu imię Roland było jednym z najczęściej nadawanych imion rycerskich, a jego tradycja przetrwała w kulturze europejskiej do dziś. Numerologicznie Roland związany jest z liczbą 3, która symbolizuje ekspresję, twórczość i odwagę w działaniu.
