Kalendarz rozwoju dziecka – 10 miesiąc życia – Coraz większa samodzielność ruchowa

Dziesiąty miesiąc życia to okres imponującej mobilności i rosnącej samodzielności, kiedy wiele dzieci doskonali raczkowanie, wstaje przy meblach, przestawia się z nogi na nogę i podejmuje pierwsze próby przemieszczania się bokiem wzdłuż kanapy. Pojawia się lepsza równowaga w siadzie, maluch umie rotować tułów po zabawkę za plecami i wrócić do bezpiecznej pozycji, a z klęku coraz śmielej przechodzi do stania. Dłonie pracują precyzyjniej: rozwija się chwyt pęsetowy, dziecko podnosi okruszki, przekłada drobne elementy z miseczki do miseczki, próbuje obracać pokrętła zabawek i celowo zrzuca przedmioty, aby obserwować ich zachowanie. W mowie i komunikacji słychać zróżnicowane sylaby, wokalizacje z intonacją pytającą i oznajmującą, a proste słowa mogą nabierać sensu w kontekście, choć nazwy „mama” i „tata” często są jeszcze używane szeroko. Dziecko rozumie coraz więcej codziennych poleceń i reaguje na gest wskazywania, co warto wspierać wspólnym czytaniem, nazywaniem czynności oraz komentowaniem tego, co maluch pokazuje. W emocjach widoczna jest duma z nowych osiągnięć i potrzeba potwierdzenia bezpieczeństwa poprzez szybkie spoglądanie na opiekuna, a przy rozstaniu może nadal pojawiać się protest. Bądź blisko, nazywaj emocje, oferuj krótkie rytuały pożegnań i witaj z radością po powrocie. Jadłospis jest coraz bardziej różnorodny: trzy niewielkie posiłki uzupełniające dziennie wraz z mlekiem, konsystencje od miękkich kawałków po drobno siekane potrawy, a samodzielne jedzenie palcami wzmacnia sprawność dłoni i koordynację. Oferuj produkty bogate w żelazo i białko, delikatnie łącz nowe smaki, nie dosalaj i nie dosładzaj, pamiętaj o podawaniu wody w kubeczku i o higienie jamy ustnej. Ucz dziecko picia z otwartego kubka małymi łykami, pokazuj jak gryźć i rozdrabniać pokarmy językiem i dziąsłami. Sen dzienny zwykle stabilizuje się do dwóch drzemek, ale w nocy pobudki nadal się zdarzają, zwłaszcza przy intensywnych próbach wstawania – cierpliwe odkładanie, powtarzalność rytuałów i spójne reakcje całej rodziny pomagają utrzymać bezpieczne nawyki. Przestrzeń domowa powinna nadążać za ruchem: zamontuj barierki, przytwierdź regały do ścian, zabezpiecz okna i drzwi balkonowe, pochowaj szklane i kruche przedmioty, a stolik kawowy zamień na miękką pufę. Zamiast chodzika postaw na niskie, stabilne meble, przy których dziecko może ćwiczyć wstawanie i przesuwanie kroczek po kroczku; pchacze wybieraj z rozwagą i tylko takie, które nie „uciekają” przed dzieckiem. Zabawy wspierające rozwój to wkładanie i wyjmowanie klocków, dopasowywanie dużych elementów, proste sortery, naśladowanie ruchów opiekuna, wspólne „czytanie” książeczek kontrastowych, klaskanie i pokazywanie „pa pa”. W gabinecie pediatry omawiaj postępy ruchowe i komunikacyjne, sposób żywienia oraz pielęgnację zębów; zasięgnij porady, jeśli dziecko nie przemieszcza się w żaden sposób, nie próbuje wstawać przy stabilnym oparciu, nie posługuje się rączkami naprzemiennie, nie gaworzy lub nie reaguje na imię. W odżywianiu zwracaj uwagę na sygnały sytości, nie zmuszaj do jedzenia, oferuj posiłki o stałych porach, dbaj o wspólnotę stołu i spokojną atmosferę. Dziesiąty miesiąc to czas coraz większej samodzielności ruchowej i komunikacyjnej radości, a Twoje cierpliwe towarzyszenie, mądre przygotowanie środowiska i uważne odpowiadanie na sygnały dziecka pomagają mu pewnie i bezpiecznie wchodzić w kolejne etapy rozwoju.