Kalendarz ciąży – tydzień 42 – Ostateczne przygotowania do rozwiązania

Tydzień 42 to czas, w którym ciąża jest uznawana za przedłużoną, a kalendarz ciąży prowadzi przyszłych rodziców przez ostateczne przygotowania do rozwiązania i bardzo uważne monitorowanie dobrostanu mamy oraz dziecka. Maluch jest w pełni dojrzały, jego płuca są przygotowane do samodzielnego oddychania, odruch ssania i połykania są silne, skóra może być mniej maziowata i nieco sucha z powodu dłuższego przebywania w wodach płodowych, a paznokcie oraz włosy są zwykle dłuższe. W tym tygodniu lekarz częściej zleca KTG, USG z oceną płynu owodniowego (najczęściej wskaźnik AFI), profil biofizyczny oraz dopplerowską ocenę przepływów, aby upewnić się, że łożysko nadal sprawnie odżywia płód. Przy każdej kontroli ważna jest obserwacja ruchów dziecka i szybka reakcja, jeśli stają się wyraźnie rzadsze, słabsze lub nietypowe w porównaniu z codziennym rytmem. Przyszła mama może odczuwać nasilone parcie na pęcherz, częste wizyty w toalecie, ucisk w kroczu, napinanie brzucha i epizody nieregularnych skurczów przepowiadających, bóle krzyża, obrzęki i trudności ze snem. Warto zadbać o higienę snu, lekką kolację, spokojne spacery, ciepły prysznic oraz techniki relaksacyjne i oddech przeponowy, które pomagają obniżyć napięcie i oswajają z rytmem oddychania przy skurczach. Lekarz może zaproponować plan indukcji porodu, jeśli szyjka macicy jest dojrzała lub jeśli wyniki badań sugerują, że bezpieczniej będzie zakończyć ciążę pod okiem zespołu położniczego. Indukcja może obejmować metody farmakologiczne z użyciem prostaglandyn, oksytocyny, mechaniczne dojrzewanie szyjki balonikiem lub amniotomię, a decyzja jest zawsze indywidualna i zależy od stanu mamy i dziecka oraz warunków położniczych. To dobry moment, by ostatecznie spakować torbę do szpitala, przygotować dokumenty, wyniki badań, kartę ciąży, potwierdzenie grupy krwi, plan porodu, a także ustalić logistykę dojazdu, opiekę nad starszym dzieckiem i kontakt do osoby towarzyszącej. Przed porodem warto omówić z położną preferencje co do pozycji wertykalnych, przerw ruchowych, sposobów łagodzenia bólu, kontaktu skóra do skóry i rozpoczęcia karmienia piersią w pierwszej godzinie po narodzinach. Dla komfortu psychicznego przydają się afirmacje, muzyka, ulubione zapachy i proste ćwiczenia rozluźniające obręcz barkową oraz dno miednicy; masaż krocza wykonywany delikatnie i regularnie może wspierać elastyczność tkanek. W odżywianiu stawiamy na częste, lekkostrawne posiłki, odpowiednie nawodnienie, źródła żelaza i witaminy C, pełnoziarniste produkty i zdrowe tłuszcze, co pomaga utrzymać energię w oczekiwaniu na skurcze. Bezpieczna aktywność, jak spokojne spacery czy delikatna joga ciążowa, wspiera krążenie i nastrój, o ile lekarz nie zalecił ograniczeń. Warto pamiętać o sygnałach, które oznaczają konieczność pilnego kontaktu ze szpitalem: odpłynięcie wód płodowych, szczególnie z zielonkawym zabarwieniem, regularne, nasilające się skurcze, krwawienie z dróg rodnych, gorączka lub wyraźny spadek ruchów. W tygodniu 42 częściej omawia się ryzyko i korzyści kontynuacji oczekiwania versus indukcji, dlatego pytania o skalę Bishopa, metody wywołania porodu, znieczulenie zewnątrzoponowe, wsparcie położnej i schemat monitorowania są jak najbardziej na miejscu. Ostateczne przygotowania obejmują także organizację domowego gniazda: łóżeczko, przewijak, ubranka, fotelik samochodowy poprawnie zamontowany w aucie, a także plan pierwszych wizyt patronażowych i wsparcia laktacyjnego. Ten etap to maraton cierpliwości i uważności na ciało oraz sygnały dziecka; spokojne, świadome decyzje, stały kontakt z opieką medyczną i dobra rutyna dnia zwiększają poczucie bezpieczeństwa, a każdy kolejny dzień przybliża do spotkania z maluchem.