Tydzień 40 to symboliczny termin porodu, ale kalendarz ciąży przypomina, że poród może rozpocząć się naturalnie nieco wcześniej lub później i nadal mieści się to w fizjologicznej normie. Dziecko jest dojrzałe, ma dobrze wykształcone płuca, jelita gotowe do wydalenia smółki, odruchy poszukiwania i ssania są silne, a waga i długość ciała osiągnęły indywidualne wartości uwarunkowane genetycznie. Mama może odczuwać obniżenie brzucha, nasiloną potrzebę częstego oddawania moczu, ciągnięcie w pachwinach i dolnej części pleców, a także narastające uczucie ciężaru w kroczu. Typowe są skurcze przepowiadające, które bywają nieregularne i ustępują po odpoczynku, natomiast skurcze porodowe stają się coraz częstsze, silniejsze i pojawiają się w równych odstępach, stopniowo skracając szyjkę i prowadząc do rozwierania. Objawem zbliżającego się porodu może być odejście czopa śluzowego, biegunka oczyszczająca, przypływy energii lub przeciwnie – senność i chęć wyciszenia. W tym tygodniu lekarz zleca KTG, by ocenić tętno płodu i skurcze, a także USG, jeśli istnieją wskazania, w celu oceny płynu owodniowego i łożyska. Ważna jest codzienna obserwacja ruchów dziecka; każde odczuwalne osłabienie lub nagła zmiana wzorca ruchów wymaga konsultacji. W domu warto postawić na lekki ruch, spacery, kołysanie na piłce, ciepły prysznic i ćwiczenia oddechowe, które pomagają utrzymać spokój i elastyczność ciała, a także na wartościowe posiłki bogate w białko, pełnoziarniste węglowodany i świeże warzywa oraz odpowiednie nawodnienie. Torba do szpitala powinna zawierać dokumenty, plan porodu, wyniki badań, przedmioty do higieny, wygodną koszulę, klapki, pierwsze ubranka i pieluszki; fotelik samochodowy powinien być już zamontowany i sprawdzony. Warto ustalić z osobą towarzyszącą, jak wspierać rodzącą: przypominać o oddechu, podawać wodę, proponować zmianę pozycji, pomoc w masażu krzyża i utrzymaniu kontaktu z zespołem. Naturalne sposoby wczesnego łagodzenia bólu, jak prysznic, kołysanie miednicą, pozycje wertykalne czy użycie worków z ciepłem, mogą przynieść ulgę bez wpływu na przebieg porodu. Kiedy jechać do szpitala? Najczęściej zaleca się to przy regularnych skurczach co kilka minut utrzymujących się przez około godzinę, przy odpłynięciu wód płodowych lub przy krwawieniu, gorączce i osłabieniu ruchów dziecka; indywidualne zalecenia warto ustalić z lekarzem prowadzącym. Po przyjęciu do szpitala omów swoje potrzeby: dostęp do wody, swoboda poruszania się, planowane formy łagodzenia bólu, sposób komunikacji, pierwsze karmienie i kontakt skóra do skóry. Ten tydzień to czas cierpliwego czekania i dbania o dobrostan psychiczny: lekkie rytuały relaksacyjne, muzyka, afirmacje i wsparcie bliskich pomagają utrzymać spokój, a uważność na sygnały ciała prowadzi bezpiecznie do spotkania z dzieckiem.
