Amelia to imię żeńskie, którego źródłosłów wywodzi się z języka germańskiego, od słowa „amal” oznaczającego „pracowity, dzielny, pełen energii”. Można je także łączyć z późniejszym łacińskim wpływem, gdzie Amelia wiązała się z określeniami godności i siły. Forma podstawowa to Amelia, a warianty zapisu obejmują Amelya, Amelja, Amalya. Wymowa [aˈmɛlja]. Historia imienia zaczyna się w kręgach rodzin arystokratycznych w średniowiecznych Niemczech i we Francji, a następnie rozprzestrzeniła się po całej Europie. Etymologia imienia sprawiła, że zyskało dużą popularność w Europie w XVIII i XIX wieku, m.in. dzięki królowej Amelii z Portugalii czy księżniczce Amelii w Anglii. Warianty i odpowiedniki to niemiecka Amelie, włoska Amalia, angielska Amelie, hiszpańska Amalia. Zdrobnienia w wersji polskiej to Amelka, Mela, Amelunia, Melunia. Odmiana w języku polskim: M. Amelia, D. Amelii, C. Amelii, B. Amelię, N. Amelią, Ms. Amelii, W. Amelio. Imieniny Amelii przypadają m.in. 10 lipca, 7 stycznia, 19 września oraz 24 maja, a jedną z najważniejszych patronek jest bł. Amelia z Rzymu, uważana za orędowniczkę rodzin i dzieci. Imię Amelia w Polsce jest niezwykle popularne w ostatnich latach – według statystyk z pierwszych dekad XXI wieku regularnie mieści się w pierwszej dziesiątce najchętniej nadawanych dziewczynkom imion. W kulturze anglosaskiej Amelia zyskała rozgłos także dzięki powieści Henry’ego Fieldinga „Amelia”, jak również dzięki słynnej pionierce lotnictwa, Amelii Earhart. Do znanych osób noszących to imię należy Amelia Earhart – amerykańska lotniczka, Amelia Vega – miss wszechświata z Dominikany, Amelia Lily – brytyjska piosenkarka, Amelia Warner – aktorka i kompozytorka, Amelia Heinle – aktorka amerykańska, Amelia Andersdotter – szwedzka polityczka. Symbolicznie imię to związane jest z energią, odwagą, determinacją i pracowitością. Brzmi bardzo uniwersalnie w połączeniu z polskimi nazwiskami, np. Amelia Kowalska, Amelia Lewandowska, a popularne zestawienia to Amelia Maria, Amelia Julia. Ciekawostką jest, że w kulturze brytyjskiej Amelia od wielu lat znajduje się w pierwszej piątce najbardziej ulubionych imion dla dziewczynek. W numerologii Amelia przypisywana jest liczbie 8, która kojarzy się z ambicją i siłą sprawczą.
