Alergia na bylicę u dzieci to jedna z najczęstszych późnoletnich i wczesnojesiennych pyłkowic, w której układ odpornościowy reaguje nadmiernie na białka pyłku bylicy pospolitej obecnej w trawnikach, nieużytkach i przydrożnych zaroślach. Choroba objawia się nagłym napadami kichania, wodnistym katarem, świądem i blokadą nosa, łzawieniem, pieczeniem i zaczerwienieniem oczu, a także suchym kaszlem i uciskiem w klatce piersiowej, co może utrudniać aktywność sportową pod gołym niebem. Charakterystyczny jest też zespół bylica–seler–przyprawy, czyli reakcje jamy ustnej po zjedzeniu surowych warzyw korzeniowych oraz przypraw, takich jak seler, marchew, pietruszka, pieprz czy kolendra, z uczuciem mrowienia w wargach i podniebieniu, czasem z obrzękiem. U części pacjentów dochodzi do zaostrzeń atopowego zapalenia skóry i nasilenia łęku w okolicach powiek. Nieleczona alergia może prowadzić do nawracających zapaleń zatok, częstszych infekcji, problemów ze snem i nauką, a w grupie ryzyka do rozwoju astmy. Czynniki sprzyjające to obciążenie rodzinne, wcześniejsza atopia, życie w pobliżu terenów ruderalnych, wysoka ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza i dym tytoniowy. Rozpoznanie ustala się na podstawie wywiadu z powiązaniem objawów z kalendarzem pylenia, badania lekarskiego oraz testów skórnych i oznaczeń swoistych przeciwciał. Diagnostyka komponentowa pomaga odróżnić uczulenie na główne alergeny bylicy od reakcji krzyżowych i lepiej przewidzieć korzyści z immunoterapii. W razie podejrzenia współistnienia astmy zaleca się ocenę funkcji układu oddechowego, a u dzieci w wieku szkolnym edukację w zakresie stosowania leków doraźnych. Leczenie farmakologiczne obejmuje doustne leki przeciwhistaminowe o małym potencjale sedacyjnym, donosowe glikokortykosteroidy, leki przeciwleukotrienowe i krople przeciwalergiczne do oczu, a w nasilonym świądzie nosa pomocne bywa płukanie jam nosowych roztworem soli. Postępowanie niefarmakologiczne to codzienne monitorowanie komunikatów pyłkowych, ograniczanie spacerów po niekoszonych terenach w suche i wietrzne popołudnia, planowanie aktywności po deszczu, zasłanianie oczu okularami, prysznic po powrocie do domu, częsta wymiana filtrów w samochodzie i używanie oczyszczacza powietrza z filtrem HEPA w sypialni. Immunoterapia swoista, stosowana podjęzykowo lub podskórnie w wyspecjalizowanych ośrodkach, jest skuteczną metodą zmniejszającą objawy i zapobiegającą ich progresji, zwłaszcza gdy objawy utrzymują się przez kolejne sezony i ograniczają funkcjonowanie dziecka. Rokowanie jest dobre przy konsekwentnym przestrzeganiu zaleceń, a jakość życia istotnie poprawia się, jeżeli rodzina łączy farmakoterapię z mądrą profilaktyką. Styl życia korzystny dla dziecka z alergią na bylicę obejmuje odpowiednie nawodnienie, zbilansowaną dietę z ostrożnym podejściem do surowych warzyw i przypraw wywołujących objawy jamy ustnej, higienę snu, unikanie dymu tytoniowego i bezpieczną aktywność fizyczną. Edukacja szkolna i przedszkolna, przygotowany plan postępowania na czas zaostrzeń oraz kontakt z alergologiem umożliwiają szybkie reagowanie na zmiany pogody i stężenia pyłków, co przekłada się na mniejszą liczbę nieobecności i lepsze samopoczucie w sezonie.
