Alergia na melona u dzieci to najczęściej forma zespołu alergii jamy ustnej związana z uczuleniem na pyłki bylicy lub ambrozji, w której białka owocu wywołują reakcję krzyżową i prowadzą do szybkich, zwykle miejscowych dolegliwości po zjedzeniu surowego melona. Typowe są świąd i mrowienie ust, obrzęk warg, uczucie drapania w gardle, łzawienie i kichanie; u wrażliwych pacjentów pojawia się pokrzywka, ból brzucha, nudności, wymioty i biegunka, a rzadko świszczący oddech, chrypka, zawroty głowy i osłabienie, które mogą świadczyć o reakcji uogólnionej. W grupie ryzyka znajdują się dzieci z atopowym zapaleniem skóry, dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku alergii, uczuleniem na pyłki chwastów oraz z reakcjami na inne warzywa dyniowate, takie jak ogórek czy cukinia, co wynika z pokrewieństwa botanicznego i podobieństwa alergenów. Istotne jest również możliwe współwystępowanie zespołu lateks–owoce, choć nie dotyczy on wszystkich pacjentów; w praktyce klinicznej widać, że nasilenie objawów bywa większe w suche, wietrzne dni sezonu pylenia. Diagnostyka opiera się na wnikliwym wywiadzie z oceną formy spożycia, ilości, świeżości owocu i czasu pojawienia się objawów, uzupełnionym testami skórnymi punktowymi, metodą prick-to-prick ze świeżym melonem oraz oznaczeniem swoistych IgE; w niejasnych przypadkach rozważa się doustną próbę prowokacji w warunkach zabezpieczenia medycznego. Leczenie polega na mądrym unikaniu ekspozycji i dostosowaniu diety: wielu pacjentów lepiej toleruje melona po obróbce termicznej, choć w praktyce jest on zwykle spożywany na surowo, dlatego częściej zaleca się wykluczenie owocu i wybór alternatywnych, dobrze tolerowanych owoców o podobnym zastosowaniu kulinarnym. W razie łagodnych objawów miejscowych pomocne są leki przeciwhistaminowe, a przy nasilonym nieżycie nosa i łzawieniu – preparaty miejscowe; dzieci z epizodami uogólnionymi powinny mieć przepisany autowstrzykiwacz z adrenaliną i przeszkolonych opiekunów. Nieleczona lub bagatelizowana alergia na melona nie prowadzi zwykle do trwałych uszkodzeń, ale może istotnie obniżać komfort życia, zaburzać apetyt i sen oraz nasilać lęk przed jedzeniem, co wtórnie grozi niedoborami żywieniowymi, zwłaszcza w dietach bardzo restrykcyjnych. Profilaktyka obejmuje prowadzenie dziennika diety i objawów, informowanie placówek edukacyjnych o ograniczeniach żywieniowych, czytanie etykiet gotowych sałatek i deserów, w których melony często występują jako składnik mieszanki owocowej, oraz planowanie bezpiecznych przekąsek na wyjścia. Rokowanie jest korzystne, jeśli rodzina świadomie unika ekspozycji i jednocześnie dba o różnorodność żywienia; u pacjentów, u których objawy na melona współistnieją z nasilonym nieżytem pyłkowym, warto rozważyć leczenie choroby podstawowej, co może zmniejszać skłonność do reakcji krzyżowych. Elementy stylu życia wspierające terapię to stała dostępność w domu tolerowanych owoców, dobre nawodnienie, pielęgnacja jamy ustnej po epizodzie objawów, edukacja dziecka w zakresie rozpoznawania pierwszych sygnałów niepożądanej reakcji oraz przygotowanie planu działania na wycieczki, półkolonie i przyjęcia urodzinowe.
