Sen jest podstawą prawidłowego rozwoju dziecka. To właśnie w trakcie odpoczynku organizm regeneruje siły, układ nerwowy przetwarza zdobyte informacje, a hormony wzrostu działają najintensywniej. Niedobór snu może prowadzić do problemów z koncentracją, obniżonej odporności, nadpobudliwości czy pogorszenia nastroju. Każdy rodzic wie jednak, że zapotrzebowanie na sen zmienia się wraz z wiekiem dziecka – od wielu godzin u noworodków po znacznie krótszy czas u nastolatków. Warto przyjrzeć się bliżej, ile snu potrzebują dzieci na poszczególnych etapach rozwoju.
Noworodki przesypiają większość doby – nawet do kilkunastu godzin. Ich sen jest jednak podzielony na krótkie odcinki, ponieważ maluchy często budzą się na karmienie. W tym okresie nie należy przywiązywać się do sztywnego rytmu, ale zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa i możliwość spania wtedy, kiedy tego potrzebuje.
Niemowlęta w wieku od trzech do dwunastu miesięcy śpią zwykle około kilkunastu godzin na dobę, z czego część przypada na noc, a część na drzemki w ciągu dnia. Stopniowo sen nocny wydłuża się, a liczba drzemek zmniejsza. To czas, w którym warto zacząć wprowadzać pierwsze elementy rutyny, takie jak wieczorna kąpiel czy czytanie bajki, aby maluch uczył się rozpoznawać sygnały związane z porą spania.
Małe dzieci w wieku od jednego do trzech lat potrzebują nadal około kilkunastu godzin snu na dobę, ale zwykle jest to dłuższy sen nocny uzupełniony jedną drzemką w ciągu dnia. W tym wieku wiele maluchów przechodzi przez etap trudności z zasypianiem lub nocnymi pobudkami, co bywa wyzwaniem dla rodziców. Regularny rytm dnia, spokojne wieczory i ograniczenie bodźców elektronicznych pomagają w utrzymaniu zdrowego snu.
Przedszkolaki w wieku od trzech do pięciu lat śpią około dziesięciu do trzynastu godzin dziennie. Dzieci w tym wieku często stopniowo rezygnują z drzemki w ciągu dnia, choć u niektórych nadal jest ona potrzebna. Ważne jest, by pora snu była stała i by dziecko miało odpowiednie warunki do odpoczynku – ciemny, przewietrzony pokój i spokojną atmosferę.
Dzieci w wieku szkolnym, czyli od sześciu do dwunastu lat, potrzebują około dziewięciu do dwunastu godzin snu na dobę. Niestety to właśnie wtedy, wraz z początkiem nauki, pojawia się tendencja do skracania snu. Zadania domowe, zajęcia dodatkowe i czas spędzany przed ekranem powodują, że dzieci chodzą spać później, niż powinny. Brak odpowiedniej ilości odpoczynku może odbijać się na wynikach w nauce i zachowaniu.
Nastolatki w wieku od trzynastu do osiemnastu lat potrzebują średnio od ośmiu do dziesięciu godzin snu, choć w praktyce często śpią znacznie krócej. W tym wieku zmienia się naturalny rytm dobowy – młodzież kładzie się później spać i ma trudności z porannym wstawaniem. Niezwykle istotne jest, by rodzice uświadamiali nastolatkom wagę odpowiedniego odpoczynku i starali się wspierać zdrowe nawyki związane ze snem.
Podsumowując, ilość snu potrzebna dziecku maleje wraz z wiekiem, ale zawsze odgrywa kluczową rolę w rozwoju fizycznym i psychicznym. Noworodki śpią najwięcej, niemowlęta i maluchy potrzebują jeszcze kilku drzemek, przedszkolaki i uczniowie wymagają regularnego nocnego odpoczynku, a nastolatki wciąż potrzebują więcej snu, niż zazwyczaj im się wydaje. Rodzice, dbając o stały rytm dnia, odpowiednie warunki w pokoju dziecka oraz ograniczenie czasu spędzanego przed ekranami, mogą znacząco wpłynąć na jakość snu swoich pociech. Zdrowy sen to inwestycja w prawidłowy rozwój, lepsze samopoczucie i sukcesy w nauce.
