Kalendarz rozwoju dziecka – 29 miesiąc życia – Rozwój sprawności ruchowej i zabawy naśladowcze

Dwudziesty dziewiąty miesiąc życia wzmacnia sprawność ruchową i potrzebę naśladowania dorosłych w zorganizowanych zabawach. Dziecko porusza się z większą pewnością, próbuje biegać slalomem, skacze przez niskie przeszkody, kopie piłkę z zamachem, toczy ją i zatrzymuje stopą, a podczas wchodzenia po schodach trzyma się poręczy i ćwiczy naprzemienność kroków, w miarę możliwości fizycznych. W domu lub na placu zabaw chętnie powtarza ruchy dorosłego, sprząta zabawki do pudeł, wyciera rozlane napoje ściereczką, wkłada pranie do pralki, a w zabawie tematycznej odgrywa role lekarza, kucharza, strażaka czy kierowcy, ucząc się społecznych scenariuszy i nowych słów. Motoryka mała ułatwia manipulowanie prostymi narzędziami, jak bezpieczne nożyczki, łyżka i widelec, pędzel do malowania, a także skręcanie i rozkręcanie dużych elementów konstrukcyjnych; rysunki zawierają bardziej zamknięte kształty, pojawiają się zarysy postaci, choć wciąż schematyczne. Mowa rozwija się w kierunku dłuższych wypowiedzi, dziecko lepiej rozumie przyimki przestrzenne i wykonuje dwuetapowe polecenia, a naśladowcze powtarzanie nowych wyrażeń z rozmów dorosłych utrwala słownik w codziennej praktyce. Warto wykorzystywać ten potencjał podczas wspólnego czytania, gotowania i spacerów, opisując to, co widzicie, i zachęcając do zadawania pytań. Typowe trudności to zniecierpliwienie przy zadaniach wymagających precyzji, potrzeba natychmiastowej reakcji dorosłego i rywalizacja o uwagę w grupie rówieśniczej; pomocne są krótkie, różnorodne aktywności przeplatane ruchem, pochwały za starania, a także proste gry, w których sukces osiąga się przez współpracę. Zalecane są rutynowe kontrole pediatryczne z oceną proporcji wzrostu i masy ciała, obserwacją postawy i chodu, a przy częstych upadkach lub ustawianiu stóp do środka warto skonsultować się z fizjoterapeutą w celu dobrania ćwiczeń i zabaw równoważnych. Higiena i bezpieczeństwo obejmują naukę dokładnego mycia rąk, szczotkowania zębów dwukrotnie dziennie, stosowania kremu ochronnego na słońce i noszenia nakrycia głowy podczas dłuższego przebywania na dworze. Dieta powinna być różnorodna, z warzywami do każdego posiłku, źródłami białka zwierzęcego i roślinnego, pełnymi zbożami, zdrowymi tłuszczami i wodą jako podstawowym napojem; sprawdza się rodzinny model jedzenia przy stole i wspólne planowanie jadłospisu, które zwiększa akceptację nowych smaków. Sen i drzemka stabilizują nastrój i koncentrację, a przed snem warto wybierać wyciszające aktywności, unikać intensywnych emocji i ekranów. Zabawy naśladowcze można rozszerzać o proste zestawy zadań, jak gotowanie z drewnianymi garnkami, zabawkowy warsztat, zestaw lekarski, sklep i pocztę, co rozwija kompetencje językowe, liczenie w działaniu, rozumienie ról społecznych i empatię. Na zewnątrz idealne są tory przeszkód, biegi z przeszkodami, celowanie do kosza dużymi piłkami, jazda na biegowym pojeździe z asekuracją i ćwiczenia równoważne na niskich belkach. Spójny plan dnia, życzliwa konsekwencja i stałe rytuały wzmacniają poczucie bezpieczeństwa, dzięki czemu dziecko może zużyć energię na naukę i zabawę, a nie na walkę o kontrolę nad sytuacją.