Kalendarz rozwoju dziecka – 27 miesiąc życia – Rozwój pamięci i wyobraźni

Dwudziesty siódmy miesiąc życia przynosi skok w rozwoju pamięci i wyobraźni, który widać w sposobie zabawy i codziennych rozmowach. Dziecko zaczyna odtwarzać sekwencje zdarzeń z dnia poprzedniego, przypomina sobie, gdzie leżą ulubione przedmioty, potrafi dokończyć znane rymowanki i proste historyjki obrazkowe, a w zabawie tematycznej tworzy krótkie scenariusze z początkiem, środkiem i końcem. Wyobraźnia napędza twórczość: maluch karmi misia, układa go do snu, buduje garaż dla aut i organizuje wycieczkę pociągiem z klocków, jednocześnie trenując naprzemienne role i rozumienie perspektywy innej osoby. Pamięć robocza, choć jeszcze krótka, pozwala wykonać dwustopniowe polecenia, a powtarzalny rytm dnia ułatwia uczenie się zasad. Motoryka duża rozwija się poprzez biegi z nagłą zmianą kierunku, próby podskakiwania i taniec do muzyki, natomiast motoryka mała zyskuje na precyzji dzięki pierwszym układankom z większą liczbą elementów, rysowaniu grubymi kredkami, odrywanemu ciastu solnemu i bezpiecznym nożyczkom treningowym pod kontrolą dorosłego. Rozwój mowy przyspiesza: słownictwo rozszerza się o słowa opisujące czynności i stany, pojawiają się pierwsze pytania, dziecko lepiej odmienia podstawowe wyrazy, choć błędy gramatyczne są w tym wieku naturalne i stanowią ważny etap nauki. Wzmacnianie kompetencji językowych polega na głośnym czytaniu, opowiadaniu o wydarzeniach dnia, komentowaniu obrazków i dawaniu czasu na odpowiedź, bez poprawiania i przerywania. Typowe zachowania to silna potrzeba autonomii, deklarowanie własnych wyborów i upór w realizacji planów wymyślonych w zabawie; gdy pojawia się frustracja, pomocne jest nazwanie emocji i zaproponowanie alternatywy, która pozostawia dziecku poczucie kontroli. Zalecane kontrole pediatryczne obejmują monitorowanie wzrostu, masy ciała i obwodu głowy, przegląd jadłospisu, ocenę snu i funkcji jelit, a także przesiew rozwoju mowy i komunikacji, by w porę skierować do specjalisty w przypadku wyraźnych opóźnień. W codzienności pojawiają się trudności związane z jedzeniem i wybiórczością pokarmową; warto podawać posiłki o stałych godzinach, dbać o ekspozycję na nowe smaki bez presji, pozwalać dziecku współuczestniczyć w gotowaniu i nakrywaniu do stołu, co zwiększa akceptację nowych potraw. Sen stabilizuje się, ale bywa zaburzany przez wrażliwe bodźce i intensywne przeżycia dnia; stałe rytuały, spokojna muzyka, ulubiona książka i przewidywalne zakończenie dnia wspierają wyciszenie. Zabawy, które szczególnie wspierają pamięć i wyobraźnię, to sekwencje ruchowe powtarzane do rytmu piosenki, gry w udawanie z rekwizytami, opowiadanie historii na podstawie trzech obrazków, zabawy w chowanego i odszukiwanie przedmiotów po opisie. W sferze emocjonalnej warto uczyć rozpoznawania min, nazywania uczuć i proszenia o pomoc, a w relacjach z rówieśnikami organizować krótkie spotkania z jasnymi zasadami współdzielenia przestrzeni. Bezpieczeństwo wymaga konsekwentnych zasad dotyczących schodów, kuchni i małych elementów, a na zewnątrz właściwego ubioru, ochrony skóry i nawadniania. Ograniczanie ekranów na rzecz wspólnej aktywności i rozmowy działa korzystnie na koncentrację i sen. Tak zorganizowane środowisko wzmacnia rozwój pamięci i wyobraźni, a dziecko czuje, że jego pomysły są ważne i brane pod uwagę, co buduje pewność siebie i zaufanie do dorosłych.