Witold – znaczenie imienia, dzieje historyczne i popularność w Polsce

Imię Witold ma swoje korzenie w kulturze litewskiej, a do Polski trafiło za pośrednictwem wielkich kontaktów politycznych i dynastycznych w epoce średniowiecza. Etymologicznie pochodzi od litewskiego Vytautas, będącego połączeniem słów vyti – gonić, wypędzać oraz tauta – lud, naród, co w pełnym znaczeniu można tłumaczyć jako „wypędzający z narodu” albo „wypędzający wrogów narodu”. Tym samym Witold stał się imieniem o charakterze wojowniczym, odwołującym się do obrony wspólnoty i troski o swój lud. W Polsce imię Witold pojawiło się w średniowieczu i rozpowszechniło dzięki osobie wielkiego księcia litewskiego Witolda (1350–1430), który odegrał ogromną rolę w historii Wielkiego Księstwa Litewskiego i Polski, współpracując z Jagiełłą w unii polsko-litewskiej i w bitwie pod Grunwaldem. Od tego czasu imię Witold cieszyło się dużą estymą, szczególnie wśród szlachty. Forma żeńska imienia to Witolda, a zdrobnienia używane w Polsce to Wituś, Witek, Witoldzik. W języku polskim odmiana wygląda następująco: M. Witold, D. Witolda, C. Witoldowi, B. Witolda, N. Witoldem, Msc. Witoldzie, W. Witoldzie. Imieniny obchodzone są 15 czerwca i 30 kwietnia. Popularność imienia w Polsce była wysoka w XIX i XX wieku, szczególnie w okresie narodowych powstań, gdy związki z tradycją litewską i walką o wolność były cenione. W drugiej połowie XX wieku imię Witold utrzymywało się na stabilnym poziomie, jednak obecnie jest wybierane coraz rzadziej, choć wciąż funkcjonuje w rodzinach ceniących tradycję i historię. Do znanych osób noszących to imię należą Witold Gombrowicz – pisarz i twórca literatury światowej, Witold Lutosławski – wybitny kompozytor, Witold Pilecki – rotmistrz, bohater narodowy i żołnierz podziemia antyhitlerowskiego, Witold Pyrkosz – aktor, Witold Urbanowicz – pilot Dywizjonu 303. Symbolika imienia odnosi się do odwagi, mądrości, przywództwa i troski o dobro wspólne. W praktyce imię Witold brzmi dostojnie i tradycyjnie w zestawieniu z polskimi nazwiskami, np. Witold Kowalski, Witold Malinowski. Dwuczłonowe zestawienia historyczne to np. Jan Witold czy Adam Witold. Ciekawostką jest, że imię to wciąż pozostaje popularne na Litwie w formie Vytautas i jest jednym z najważniejszych imion narodowych tego kraju.